در راستای دیدگاه مناسب خود نسبت به رشد و توسعه، انسان از ابتدای قرن بیستم از "فولاد ضد زنگ" استفاده کرده است. ظاهر جذاب و ماندگار استنلس استیل، نامش را تا امروز در جهان درخشان نگه داشته است. مقاومت بالای این فولاد در برابر خوردگی، استحکام در دماهای بسیار پایین، قدرت و سختی، مسئول حفظ سطح بدون لکه و زنگ زدگی این فولاد هستند. فولاد ضد زنگ نه تنها در برابر باران مقاوم است، بلکه کمترین دردسر نگهداری را برای شما به همراه دارد. ماهیت همه کاره آن به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی عالی است که در طیف گسترده ای از دما و فشار از خود نشان می دهد. در طول عمر خود، فولاد ضد زنگ در همه جا حضور داشته است، از یک سنجاق کوچک گرفته تا یک هواپیما، همه به نوعی فولاد ضد زنگ در خود جای داده اند.
فولادهای ضد زنگ، بر اساس ترکیبات مختلف و فرآیند تولیدشان، به پنج دسته تقسیم میشوند: آستنیتی، مارتنزیتی، فریتی، دوتایی (داپلکس) و رسوب سخت شونده. از آنجایی که ترکیب هر دسته با دیگری فرق دارد، کاربردشان هم متفاوت است.
فولاد ضد زنگ آستنیتی، بسته به نوع گرید، در بخشهای مختلفی کاربرد دارد که به شرح زیر است:
- فولاد ضد زنگ 304 / 304L: برای ساخت مخازن، ظروف ذخیره سازی، سینک ظرفشویی، کارد و چنگال و در معماری استفاده میشود.
- فولاد ضد زنگ 309 / 310: در ساخت کورهها، کوره های پخت، و مبدلهای کاتالیزوری کاربرد دارد.
- فولاد ضد زنگ 318 / 316L: برای ساخت مخازن ذخیره سازی مواد شیمیایی، مخازن تحت فشار و لوله کشی مورد استفاده قرار میگیرد.
- فولاد ضد زنگ 321 / 316Ti: در ساخت پس سوزها، سوپرهیترها، جبران کنندهها و آکاردئونهای انبساط استفاده میشود.
- سری 200 فولاد ضد زنگ: در ساخت ماشینهای ظرفشویی، ماشینهای لباسشویی، کارد و چنگال، ظروف پخت و پز و تجهیزات نوشیدنی و مواد غذایی کاربرد دارد.
فولادهای ضد زنگ مارتنزیتی به دلیل استحکام و مقاومت در برابر خوردگی، در صنایع گوناگون کاربرد فراوانی دارند. از آنها برای ساخت ابزار جراحی و دندانپزشکی، سیم، پیچ، تیغ ریش تراش، فنر، تیغه، ابزار برش، بست، چرخ دنده، بلوک های اندازه گیری، قالب و دای، بلبرینگ و رینگ، قطعات هوافضا، کارد و چنگال، تجهیزات دفاعی، ابزار دستی برقی، نشیمنگاه سوپاپ، اسکنه، بوش، شفت و تجهیزات ورزشی استفاده می شود. به طور خلاصه، این نوع فولاد در هر جایی که نیاز به مقاومت بالا، سختی و دوام در برابر خوردگی وجود داشته باشد، به کار می رود.
فولادهای زنگ نزن فریتی نوع دیگری از فولادهای ضد زنگ هستند که میتوانند جایگزین فولادهای زنگ نزن آستنیتی در تولید محصولات ورق نازک شوند. این محصولات شامل لولهها و سیستمهای اگزوز خودرو، دیگهای ماشین لباسشویی، انواع مخازن، بدنه اتوبوسها و واگنهای قطار، نمایشگرهای مانیتورهای LCD، و آبگرمکنهای خورشیدی و مایکروویو میشوند. به عبارت سادهتر، این نوع فولاد به دلیل ویژگیهای خاص خود، در ساخت وسایل و قطعاتی که نیاز به ورقهای نازک و مقاوم در برابر زنگ زدگی دارند، کاربرد دارد.
فولادهای زنگ نزن دوتایی (یا داپلکس) در محصولاتی به کار میروند که مقاومت بالایی در شرایط کاری گرم دارند. برخی از کاربردهای آنها عبارتند از:
- مخازن تحت فشار، مبدلهای حرارتی.
- محیطهای دریایی و شرایط با کلرید بالا.
- صنعت کاغذ و خمیر کاغذ - هضمکنندهها، تجهیزات سفیدکننده و سیستمهای حمل و نقل مواد اولیه.
- تجهیزات فرآوری مواد غذایی.
- کارخانههای سوختهای زیستی.
و در آخر، فولادهای زنگنزن رسوب سختی شده به طور خاص در کاربردهای هوافضا، محور پمپها، صنایع نفت و گاز و اجزای رآکتور هستهای استفاده میشوند.
حالا که به طور کلی از نظر فنی به کاربردهای فولاد ضد زنگ نگاه کردیم، باید ببینیم از نظر تجاری در چه زمینههایی کاربرد دارد. بر اساس بخشبندی بازار، استفاده از فولاد ضد زنگ در موارد زیر رایج است:
کاربرد پزشکی: فولاد ضد زنگ در ساخت ابزار جراحی مانند چاقو، گیره، تیغههای اسپاتول، سوزنگیر، فورسپس و غیره استفاده میشود. علاوه بر این، در ساخت ضربانساز قلب (پیسمیکر) برای تنظیم ضربان قلب و همچنین در دریچههای مصنوعی قلب برای پمپاژ مناسب خون به کار میرود. همچنین بسیاری از قطعات کوچک تجهیزات بیمارستانی مانند دستگاههای نوار قلب (EKG و ECG) و برانکاردها از فولاد ضد زنگ ساخته میشوند.
زیرساخت: مقاومت بسیار بالای فولاد ضد زنگ در برابر خوردگی، آن را برای استفاده در ساخت پلها، راهآهن، صنایع دریایی و هوانوردی مناسب میسازد. اینها همگی شریانهای حیاتی اقتصاد هند هستند که به واسطه فولاد ضد زنگ با کیفیت بالا تقویت میشوند. فولادی که به راحتی در اثر باد و آب دچار خوردگی نمیشود. همچنین، در کاربردهای معماری مانند روکش و سقف، درها و پنجرهها، از فولاد ضد زنگ استفاده میشود.
ماشینسازی: رسانایی بالا و خواص سرمایشی فولاد ضد زنگ، توجه محققان و دانشمندان را به خود جلب کرده است. آنها استفاده از فولاد ضد زنگ را در ساخت مبدلهای حرارتی توربین، مخازن شیمیایی، کورهها، کارخانههای آب شیرینکن، کارخانههای ترشیجات غذایی، کارخانههای شیمیایی و پتروشیمی توصیه میکنند. صنایع مختلفی مانند دریایی (تاسیسات نفت و گاز فراساحلی)، کاغذ و خمیر کاغذ، قطعات مکانیکی متعددی دارند که از فولاد ضد زنگ ساخته شدهاند.
صنایع دفاعی و مصارف خانگی: فولاد ضد زنگ از جنگ جهانی دوم به این سو در بخش دفاعی مورد نیاز بوده است. فنرهای توپهای جنگی، بستها در تانکها و موشکها به دلیل استحکام کششی بالا و وزن سبکشان استفاده میشوند. خطوط سوختِ حملکنندهی اگزوز خودروها، ظروف پختوپز و سینکهای آشپزخانه محصولات رایجی هستند که از فولاد ضد زنگ ساخته شده و در زندگی روزمره ما کاربرد دارند. مصرف خانگی فولاد ضد زنگ به تنهایی سه چهارم کل مصرف آن را تشکیل میدهد.
در یک کلام میتوانیم نتیجه بگیریم که فولاد ضد زنگ به دلیل کاربردهای متنوع و مصرف سرانه، در حال تبدیل شدن به "فلز آینده" است. اگرچه به نظر کارشناسان میرسد که فولاد ضد زنگ به بلوغ رسیده، اما به دلیل کاربردهای شاخص آن، پتانسیل زیادی برای افزایش تقاضا و تولید وجود دارد. این موضوع ثابت میکند که فولاد ضد زنگ، همانند گذشته، در قرن بیست و یکم نیز با شکوه و رونق به کار خود ادامه خواهد داد.
درباره ما
شرکت استیل گستر تابان، یکی از واردکنندگان پیشرو فولاد ضد زنگ در ایران است. محدوده محصولات ما شامل انواع میلگردهای گرد، مربعی/شش ضلعی/تخت، ورق، لوله، پروفیل، نبشی شیرآلات، اتصالات و... است.
برای کسب اطلاعات بیشتر، لطفاً به وبسایت شرکت مراجعه نموده یا از طریق ایمیل info@steelgostartaban.com با ما در تماس باشید.